Tahkim Nedir?

Tahkim; tarafların aralarındaki uyuşmazlığı devlet mahkemeleri yerine hakemler önünde, gizli ve hızlı bir yargılama ile çözdükleri usuldür. Türkiye’de HMK m. 407–444 (iç tahkim) ve 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu (milletlerarası tahkim) tahkimi düzenler. Doğru tasarlanmış bir tahkim şartı, ticari ilişkilerde öngörülebilirliği ve tahsil kabiliyetini artırır.

Kurumsal (ISTAC, TOBB UYUM vb.) ya da ad hoc tahkim seçenekleri; uyuşmazlığın niteliğine, bütçeye ve süre hedeflerine göre belirlenir. Ekibimiz, sözleşmeye tahkim şartı eklenmesinden nihai hakem kararına, iptal ve tenfiz aşamalarına kadar süreci uçtan uca yönetir.

Hangi Uyuşmazlıklarda Tahkim?

• Ticari sözleşmeler: satış, distribütörlük, franchise, ortak girişim, pay devri.
• İnşaat & altyapı: FIDIC, gecikme/ayıp, hakediş ve fiyat farkı.
• Enerji & maden: tedarik, kapasite, lisans ve YEKDEM kaynaklı ihtilaflar.
• Teknoloji & lisans: yazılım lisansı, gizlilik, veri-know-how ihlalleri.
• Lojistik & deniz ticareti: taşıma, demuraj, yük hasarı.
• Sigorta tahkimi: hasar reddi, eksik ödeme, eksper raporuna itiraz.

Temelde tarafların serbestçe tasarruf edebileceği özel hukuk uyuşmazlıkları tahkime elverişlidir.

Tahkimin Avantajları

• Hız ve esneklik: Zaman çizelgesi dosyaya göre uyarlanır.
• Gizlilik: Ticari sırlar korunur.
• Uzman hakemler: Teknik sektör bilgisi ile isabetli kararlar.
• Uluslararası icra kabiliyeti: Yabancı hakem kararlarının tanınması/tenfizi kolaylaşır.

Süreç Nasıl İşler?

1. Tahkim anlaşması/şartı: Sözleşmeye yerleştirilir veya sonradan protokolle kararlaştırılır.
2. Başvuru ve hakem seçimi: Kurumsal kurallara veya taraf anlaşmasına göre hakem/hakem kurulu atanır.
3. Usul takvimi & ön inceleme: Dilekçeler, deliller, bilirkişi/keşif planlanır.
4. Duruşma ve karar: Yazılı-sözlü yargılama sonunda gerekçeli karar verilir.
5. İptal/tenfiz: Sınırlı sebeplerle iptal davası; yabancı kararlar için tanıma-tenfiz.

İhtiyati tedbir/haciz talepleri hem hakemden hem de mahkemeden istenebilir.

Tahkim Şartı Nasıl Yazılır?

Etkin bir tahkim şartı; yer (seat), kurallar (ISTAC vb.), dil, hakem sayısı, hızlandırılmış usul tercihleri ve yürütülebilirlik için açık hükümler içermelidir.

• Sektöre uygun model hüküm ve varyasyonlar

• Çok taraflı/çok sözleşmeli yapılar için düzenlemeler

• Mahkemeye başvuru ve tedbir istisnalarının düzeni

Sigorta Tahkim Komisyonu

Sigorta uyuşmazlıklarında, mahkemeye kıyasla daha hızlı ve masrafları öngörülebilir bir yol olan Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru mümkündür. Başvuru şartları, parasal sınırlar ve ücretler dönemsel olarak güncellenir; dosyanıza en uygun güzergâhı (uzlaşma–tahkim–dava) birlikte belirleriz.

Hizmetlerimiz: Başvuru dosyası ve delil seti, eksper raporuna teknik itiraz, duruşma sunumları ve hakem kararının icrası.

• Tahkim için mutlaka sözleşmede tahkim şartı olmalı mı?

  Esasen evet; tahkim, tarafların açık iradesine dayanır. Ancak uyuşmazlık çıktıktan sonra da ayrı bir tahkim anlaşması yapılarak tahkime gidilebilir.

• Tahkim kararı temyiz edilebilir mi?

  Hakem kararları esas bakımından temyize açık değildir; yalnızca sınırlı iptal sebepleri ile iptal davasına konu edilebilir. Yabancı kararlar için tanıma-tenfiz gündeme gelir.

• Tahkim mi, mahkeme mi daha hızlı?

  Genellikle tahkim, belirlenen usul takvimi sayesinde daha hızlıdır. Hızlandırılmış kuralların uygulanması, süreleri daha da kısaltabilir.